EntréArchitect, một nền tảng hỗ trợ thực hành kiến trúc theo cách mới và sự thay đổi tiêu chí trao giải Pritzker là những trọng tâm của kiến trúc năm 2022 – theo bài viết của KTS Duo Dickinson.

Có thể nói, năm 2022 là cột mốc quan trọng đối với giới kiến trúc sư nói riêng và và ngành xây dựng nói chung. Và năm 2023 hứa hẹn là một năm sẽ có nhiều thay đổi hơn nữa.
Năm 2022 đã chứng minh rằng mô hình “Mad Men” trong ngành như một hội các nam giới da trắng, đã kết thúc. Sự bất bình đẳng về giới tính và chủng tộc vẫn tồn tại trong kiến trúc, nhưng điều đó được thừa nhận là những sai sót cần được sửa chữa khẩn cấp. Ngoài những sự phát triển có tính cách mạng này, một thế hệ kiến trúc sư mới đang góp phần thay đổi nghề nghiệp.
Có hai sự kiện vào năm 2022 báo hiệu rằng kiến trúc, cũng giống như phần còn lại trong nền văn hóa của chúng ta, đã quay lưng lại với thế kỷ trước.
Hội Kiến trúc sư Hoa Kỳ (AIA) là xương sống của ngành kiến trúc Hoa Kỳ trong thế kỷ 20 – nhưng các kiến trúc sư ở công ty nhỏ như tôi, không thấy hiệp hội phản ánh các giá trị của họ. EntreArchitect được thành lập vào năm 2012 như một nền tảng trực tuyến để giúp các kiến trúc sư của các văn phòng nhỏ.

EntréArchitect tạo ra các diễn đàn để tương tác trực tiếp giữa các kiến trúc sư ngoài các nhóm có mối quan hệ trực tuyến, để lắng nghe “các chuyên gia” trên podcast hoặc tôn vinh những nét đặc trưng của văn hóa kiến trúc trên blog. Tính tổ chức là công việc mà tất cả các kiến trúc sư thuộc văn phòng nhỏ đều thực hiện. Trọng tâm này đã có một biểu hiện quan trọng ở hội nghị quốc gia diễn ra ở Austin, Texas vào tháng 11, với những nỗ lực mang tính phổ quát và đáng khích lệ. Số thành viên đã đạt mốc 10,000 và ngày càng gia tăng.
“Điều này mới chỉ là khởi đầu. Chúng tôi hỗ trợ một nền tảng để thực hành kiến trúc theo những cách mới và thiết lập một thương hiệu kiến trúc sư như ‘người giải quyết vấn đề’ được công nhận trên toàn thế giới.” – dẫn lời kiến trúc sư Mark R. LePage, EntreArchitect Podcast
Một biểu hiện mang tính biểu tượng khác của thế kỷ 20 về bản sắc kiến trúc là Giải Pritzker đã có những thay đổi cơ bản trong các tiêu chí được sử dụng để xem xét giải thưởng, thể hiện thực tế của kiến trúc thế kỷ 21.

Kể từ năm 1979, Giải thưởng Pritzker đã là một giải thưởng xác định tiêu chuẩn của nghề. Nhưng người chiến thắng năm nay, KTS Diébédo Francis Kéré không phải là một kiến trúc sư ngôi sao, ông không giống như phần lớn những người đoạt giải tiền nhiệm và ông không phải là một “High Modernist” như hầu hết những người chiến thắng trước đó. (High Modernist là một hình thức hiện đại, đặc trưng bởi sự tin tưởng vào khoa học và công nghệ như là phương tiện để sắp xếp lại thế giới xã hội và tự nhiên). Giải Pritzker 2022 mở rộng sự chú trọng vào sự đa dạng (KTS Kéré là người da đen và công trình thường ở Châu Phi) nhưng cũng bác bỏ truyền thống của giải thưởng (với một hai ngoại lệ) về thẩm mỹ chính thống. Sự công nhận KTS Kéré phản ánh một mối liên kết mới, phổ quát với một diễn đàn toàn cầu, một nơi mà bất kỳ kiến trúc sư nào cũng có thể có hàng triệu người theo dõi: không cần đến biên tập, giám khảo hay học viện nào.

Vượt ra ngoài giới hạn về phong cách, công việc của Kéré biến đổi thực tế mà các kiến trúc sư đang gặp phải hàng ngày: công trình họ hoàn thành ở đâu và công trình đó phản ánh giá trị gì và như thế nào với những người sử dụng, hay điều gì là giá trị của khách hàng và cộng đồng. Kiến trúc của Kéré phản ánh một ngành nghề có các giá trị vượt thời gian, vượt ra ngoài hình thức trừu tượng và trí thức giả tạo.

Hai hiện tượng năm 2022 đã thể hiện một nghề kiến trúc mới tập trung vào định nghĩa văn hóa dựa trên internet. Thời đại của những giám tuyển ưu tú như ở AIA và Giải Pritzker xác định giá trị trong kiến trúc đã thay đổi thành một sự kết nối trực tiếp, đa dạng, cởi mở giữa các nhà thiết kế và phần còn lại của thế giới – và giữa mọi người với nhau. Thay đổi là một điều tốt.
Biên dịch: Anh Tuấn | Nguồn: Archdaily
XEM THÊM:
- Câu chuyện về bản Quy hoạch Skopje của Kenzo Tange năm 1965 và những cuộc chuyển giao trong Kiến trúc
- Khi các KTS và NTK Thế hệ Z tham gia hành nghề
- Đọc kiến trúc như đọc một quyển sách
- Cuộc sống mưu sinh của người Việt trong mắt họa sĩ Pháp
- Bỏ hàng rào, dừng thu phí: Cần nhân rộng ở các công viên Hà Nội