Sự phát triển của môi trường xây dựng đã cho thấy loài người đã tiến rất xa từ quá khứ. Sau đây là 10 thành tựu kiến trúc nổi bật ngược dòng tiến trình lịch sử kiến trúc.

  • Tháp Burj Khalifa ở Dabai, UAE (2010)

Đây hiện là cấu trúc nhân tạo cao nhất thế giới với chiều cao 828m. Nó sử dụng thiết kế dạng ống kết hợp (bundled tube system), điều này có nghĩa là lượng thép sử dụng tương đối nhỏ, chỉ khoảng một nửa lượng thép được sử dụng cho tòa tháp Empire State.

kienviet 10 di san kien truc the gioi 15
Với chiều cao 828m, Burj Khalifa hiện là tòa tháp cao nhất thế giới. Photo: wikipedia

Giải thích thêm về “bundled tube system” đó là thay vì sử dụng dạng một ống, thiết kế sử dụng nhiều ống độc lập được kết nối với nhau để tạo thành dạng một ống nhiều ngăn. Chúng cùng hoạt động để chống lại tải trọng ngang và mô-men lật. Khi các ống nằm trong phạm vi tòa nhà, các cột bên trong được định vị dọc theo chu vi của chúng.

Hệ thống này không chỉ hiệu quả về mặt kinh tế mà còn cho phép thiết kế tòa nhà linh hoạt hơn, có thể áp dụng các hình dạng thú vị và có tính động hơn thay vì chỉ đơn giản là các tòa tháp giống như cái hộp.

kienviet 10 di san kien truc the gioi 12
Bundled tube concept
kienviet 10 di san kien truc the gioi 13
Bundled tube concept
  • Sân vận động quốc gia ở Bắc Kinh, Trung Quốc (2007)
kienviet 10 di san kien truc the gioi 19
Beijing, China – September 21, 2009: Exterior of Beijing National Olympic Stadium also known as Bird’s Nest. It was designed as the main stadium of 2008 Beijing Olympic Games.

Sân vận động tuyệt đẹp từng tổ chức Thế vận hội Olympic 2008 hiện tổ chức các trận bóng đá. Sân vận động là một trong những không gian khép kín lớn nhất thế giới với tổng thể tích ba triệu mét khối. Khung thép bên ngoài tương phản với chiếc bát đỏ bên trong tạo nên sự chú ý, đặc biệt là vào ban đêm khi công trình lên đèn.

kienviet 10 di san kien truc the gioi 58
Sân vận động về đêm khi lên đèn rất hấp dẫn. Photo: Arne Müseler
kienviet 10 di san kien truc the gioi 48
Công trình trong quá trình xây dựng tháng 9 năm 2007. Photo: Saccerzd
kienviet 10 di san kien truc the gioi 59
Bên trong sân vận động. Photo: Ekrem Canli
kienviet 10 di san kien truc the gioi 56
Chi tiết mặt ngoài. Photo: Tom Nguyen
kienviet 10 di san kien truc the gioi 60
“Tổ chim” năm 2008. Photo: cc.nphoto.net
  • Tháp Eiffel ở Paris, Pháp (1889)

Tháp Eiffel cao 324m từng là cấu trúc nhân tạo cao nhất thế giới. Ban đầu được xây dựng để làm cổng vào Hội chợ Thế giới năm 1889. Tháp Eiffel ngày nay hoạt động như một trong những điểm du lịch nổi tiếng nhất trên thế giới.

kienviet 10 di san kien truc the gioi 53
World’s Fair 1889. Photo: wikipedia
kienviet 10 di san kien truc the gioi 40
Móng của tháp Eiffel. Photo: Pierre Petit
kienviet 10 di san kien truc the gioi 46
Ngày 18 tháng 7 năm 1887, bắt đầu giai đoạn dựng thép: wikipedia
kienviet 10 di san kien truc the gioi 47
Ngày 20 tháng 3 năm 1888, hoàn thành tầng thứ nhất. Photo: wikipedia
kienviet 10 di san kien truc the gioi 50 1
Ngày 21 tháng 8 năm 1888, hoàn thành tầng thứ hai. Photo: wikipedia
kienviet 10 di san kien truc the gioi 51
Tháp Eiffel ngày 26 tháng 12 năm 1888. Photo: wikipedia
kienviet 10 di san kien truc the gioi 52
Tháp Eiffel ngày 15 tháng 3 năm 1889. Photo: wikipedia
kienviet 10 di san kien truc the gioi 5
Tháp Eiffel ngày nay. Photo: wikipedia
kienviet 10 di san kien truc the gioi 55
Paris Eiffel tower and skyline aerial view in France
  • La Sagrada Familia ở Barcelona, Tây Ban Nha (1882)

Kiến trúc sư huyền thoại người Catalan Antoni Gaudí đã thiết kế La Sagrada Familia vào thế kỷ XIX và nó vẫn đang được xây dựng. Sự kết hợp phức tạp giữa kiến trúc Gothic và tân nghệ thuật tạo nên một thánh đường kỳ vĩ. Ghé thăm tòa thánh, bạn sẽ sớm hiểu tại sao nó lại mất nhiều thời gian xây dựng đến như vậy.

kienviet 10 di san kien truc the gioi 26
OLYMPUS DIGITAL CAMERA
kienviet 10 di san kien truc the gioi 27
Công trình năm 2010. Photo: Wjh31
kienviet 10 di san kien truc the gioi 10
Công trình năm 2015. Photo: Ralf Roletschek
kienviet 10 di san kien truc the gioi 25
Điêu khắc dàn đồng ca của các thiên thần nhỏ. Photo: wikipedia
kienviet 10 di san kien truc the gioi 21
Trần và cột ở gian giữa. Photo: Robertgombos
kienviet 10 di san kien truc the gioi 67
Chi tiết trên mái ở gian giữa. Gaudi đã thiết kế những cây cột như những cái cây có nhiều nhánh. Photo: SBA73
  • Đền Taj Mahal ở Agra, Ấn Độ (1632-1653)

Tại một trong những quốc gia đông dân nhất thế giới với hơn một tỷ người sinh sống và có lịch sử văn hóa phong phú đa dạng, đền Taj Mahal là một trong những tài sản lớn nhất của Ấn Độ. Ngôi đền mất 20 năm xây dựng và được nhiều người coi là ví dụ điển hình về kiến trúc Mughal. Năm 2007, công trình được bình chọn là một trong bảy kỳ quan mới của thế giới.

kienviet 10 di san kien truc the gioi 62
Taj Mahal India
kienviet 10 di san kien truc the gioi 2
Góc nhìn hướng Đông Nam với bãi cỏ trải rộng. Photo: wikipedia
kienviet 10 di san kien truc the gioi 65
Bên ngoài ngôi đền với góc tháp nhỏ. Photo: Matthew T Rader
kienviet 10 di san kien truc the gioi 66
Cổng chính (darwaza) vào Taj Mahal. Photo: Matthew T Rader
kienviet 10 di san kien truc the gioi 4
Taj Mahal và các công trình bao quanh nhìn từ hướng sông Yamuna (hướng Bắc). Photo: wikipedia
kienviet 10 di san kien truc the gioi 63
Mái vòm Hồi giáo bên trong công trình. Photo: Bjørn Christian Tørrissen
kienviet 10 di san kien truc the gioi 64
Chi tiết motif trang trí hình cây cỏ trên tường. Photo: Matthew T Rader
kienviet 10 di san kien truc the gioi 57
Góc nhìn qua ô cửa sổ từ Pháo đài Agra. Photo: A Ghosh 2020
kienviet 10 di san kien truc the gioi 3
Hướng nhìn phía Tây lúc hoàng hôn. Photo: Muhammad Mahdi Karim
  • Machu Picchu ở Peru (Thế kỷ 15)

Thành cổ Machu Picchu nằm ở độ cao 2.430m so với mực nước biển trên dãy núi Andes. Đây là một trong những ví dụ điển hình nhất về kiến trúc theo phong cách wayrona được sử dụng trong suốt Đế chế Inca. Đi bộ trên con đường mòn Inca nổi tiếng và bạn sẽ được đền đáp bằng những tàn tích Inca tuyệt đẹp, khung cảnh hùng vĩ và cái nhìn thoáng qua về lịch sử bí ẩn của nhân loại. Địa điểm này là một trong bảy kỳ quan hiện đại của thế giới. Điều thú vị là tất cả các công trình ở Machu Picchu đều được hoàn thành với những bức tường đá không dùng vữa. Cách xây dựng này phần nào giúp nơi đây chống lại các trận động đất vì khi có động đất các viên đá sẽ rung chuyển sau đó sẽ ổn định lại vị trí cũ.

kienviet 10 di san kien truc the gioi 14
Một góc nhìn từ trên cao về Machu Picchu, đi bộ lên phía trên qua cổng Bình minh (Dawn gate). Photo: icelight
kienviet 10 di san kien truc the gioi 18
Thánh địa được xây dựng bám theo triền núi tạo nên một khung cảnh ấn tượng. Photo: 57hours.com
kienviet 10 di san kien truc the gioi 7
Bậc thang dùng cho trồng trọt ở Machu Picchu. Photo: RAF-YYC
kienviet 10 di san kien truc the gioi 4
Bản đồ minh họa Machu Picchu. Photo: Hobe/ Holger Behr
  • Colosseum ở Rome, Italy (70-80 Sau Công nguyên)

Là một trong những công trình kiến trúc La Mã đẹp nhất thế giới, đấu trường La Mã vẫn là nhà hát vòng tròn lớn nhất còn tồn tại – bao phủ 2ha đất. Công trình được bình chọn là một trong bảy kỳ quan mới của thế giới vào năm 2007, cấu trúc đứng hoàn toàn tự do này vẫn còn khá nguyên vẹn, thu hút hơn bảy triệu du khách mỗi năm.

kienviet 10 di san kien truc the gioi 16
Colosseum năm 2020. Photo: FeaturedPics
kienviet 10 di san kien truc the gioi 6
Colosseum trong quá trình trùng tu năm 2015. Photo: Ank kumar
kienviet 10 di san kien truc the gioi 39
Một góc nhìn bên trong đấu trường, nhìn thấy phần dưới mặt đất (tiếng Hy Lạp: hypogeum)
kienviet 10 di san kien truc the gioi 38
 .Photo: thecolosseum.org
kienviet 10 di san kien truc the gioi 3
Sơ đồ chỗ ngồi của đấu trường. Photo: wikipedia
kienviet 10 di san kien truc the gioi 45
Bậc ngồi ở lối vào phía Đông. Photo: Sean MacEntee
kienviet 10 di san kien truc the gioi 54
Lối đi bên trong. Photo: SeveroAntonelli
kienviet 10 di san kien truc the gioi 41
Colosseum và Cổng Constantine nhìn từ đồi Palatine. Photo: Livioandronico2013
kienviet 10 di san kien truc the gioi 43
Colosseum năm 2021. Photo: Kasa Fue
kienviet 10 di san kien truc the gioi 42
Colosseum năm 2021. Photo: Kasa Fue
  • Thành phố Petra ở Ma’an, Jordan (năm 312 Trước Công nguyên)

Được xây dựng một nửa và chạm khắc một nửa vào đá sa thạch, Petra được ghi nhận là sự kết hợp giữa văn hóa phương Đông cổ đại và kiến trúc Hy Lạp. Đây từng là một trung tâm thương mại thịnh vượng và là thủ đô của đế chế Nabataean trước khi bị Đế chế La Mã chinh phục. Đây cũng là di sản thế giới được UNESCO công nhận này cũng được liệt kê là một trong bảy kỳ quan thế giới hiện đại.

kienviet 10 di san kien truc the gioi 31
Al Khazneh, Petra, Jorrdan. Ảnh: Graham Racher
kienviet 10 di san kien truc the gioi 44
Petra về đêm. Photo: Susanahajer 
kienviet 10 di san kien truc the gioi 32
Một nửa Pediment phía trên bên phải đền Al Khazneh. Photo: Bernard Gagnon
kienviet 10 di san kien truc the gioi 9
Một ngôi đại đền (The Great Temple). Ảnh: Bernard Gagnon
kienviet 10 di san kien truc the gioi 28
Một lăng mộ hoàng gia trên vách núi, (Urn Tomb). Có ý kiến cho rằng đây là lăng mộ của của một vị vua Nabataean, Malchus II, mất vào năm 70 Sau Công nguyên. Photo: Bernard Gagnon
kienviet 10 di san kien truc the gioi 33
Một nhà hát kiểu Roman. Photo: Douglas Perkins
kienviet 10 di san kien truc the gioi 29
Lăng mộ Hoàng gia ở Petra. Ảnh: Carlalexanderlukas
  • Đền Parthenon ở Athens, Hy Lạp (năm 438 Trước Công nguyên)
kienviet 10 di san kien truc the gioi 24
Đền Parthenon với thức cột Doric được xem là chuẩn mực của cái đẹp (ảnh chụp năm 1978). Photo: Steve Swayne

Ngôi đền nổi tiếng ở Hy Lạp thờ nữ thần Athena và được coi là biểu tượng trường tồn của Hy Lạp cổ đại, Parthenon nổi tiếng về kiến trúc với các cột Doric, và được xem là ngôi đền Doric đẹp nhất từng được xây dựng.

kienviet 10 di san kien truc the gioi 23
Mặt đứng chính của đền Parthenon. Photo: tổng hợp
kienviet 10 di san kien truc the gioi 8
Mặt đứng phía Đông. Photo: George E. Koronaios
kienviet 10 di san kien truc the gioi 37
Mặt phía nam của Parthenon, nơi chịu thiệt hại đáng kể trong vụ nổ năm 1687. Photo: Sharon Mollerus
kienviet 10 di san kien truc the gioi 6
Mặt bằng đền thờ Parthenon. Photo: Io Herodotus
1 1
Một phần còn sót lại của phần đầu tam giác phía Đông (pediment) của đền Parthenon. Photo: Ad Meskens
kienviet 10 di san kien truc the gioi 36
Chi tiết metopes phía Tây. Photo: wikipedia
kienviet 10 di san kien truc the gioi 11
Vị trí đền Parthenon trong quần thể Acropolis chiếm trọn đường chân trời của thành phố Athens. Photo: A.Savin
  • Kim tự tháp Giza ở Ai Cập (năm 2540 Trước Công nguyên)

Được xây dựng làm lăng mộ cho Pharaoh Khufu, kim tự tháp mất 20 năm để xây dựng. Với chiều cao 138.8m, đây là kỳ quan cổ đại duy nhất của thế giới vẫn còn nguyên vẹn – đây thực sự là một kỳ công của kiến trúc.

kienviet 10 di san kien truc the gioi 17
Quần thể Kim tự tháp Giza. Photo: KennyOMG
kienviet 10 di san kien truc the gioi 34
Kim tự tháp và tượng Sphinx năm 1914. Photo: Auguste Léon
kienviet 10 di san kien truc the gioi 35
Quần thể Kim tự tháp Giza nhìn từ không ảnh. Photo: Robster1983

Bài viết: Anh Tuấn

XEM THÊM: 

Bình luận từ Facebook
BÀI VIẾT LIÊN QUAN
47 head
Để có dòng sông đẹp chảy qua thành phố

Mỗi đô thị lớn trên thế giới thường nổi tiếng với một dòng sông, và thước đo cho sự phát Read more

58 head
Vật liệu trồng cỏ sân để xe

Bạn đã bao giờ muốn trồng cỏ ở khu vực cua xe ô tô vào nhà, nhưng bạn lại không Read more

12 head
Nara, Cố đô cổ kính và duyên dáng

Nara (奈良市, Nara-shi), là thủ phủ của tỉnh Nara, thuộc vùng Kansai, gần Kyoto. Theo thống kê năm 2003, thành Read more

36 head
Phỏng vấn Koen Olthius của WaterStudio.nl

Kiến trúc sư Koen Olthuis của Waterstudio.nl được Inhabitat đánh giá là kiến trúc sư ngoại lệ, người đi mở Read more

79 head
Quần thể khu nghỉ Vạn Lý Trường Thành (Phần 1)

Quần thể khu nghỉ Vạn Lý Trường Thành (Commune by the Great Wall) là một dự án khác thường: một Read more

83 head
Quần thể khu nghỉ Vạn Lý Trường Thành (Phần 2)

Trong lần đầu tiên đến thăm vị trí xây dựng công trình KTS. Shigeru Ban đã rất quan tâm đến Read more