Công ty kiến trúc lớn nhất của Vương quốc Anh, Foster + Partners, đã chỉ trích một báo cáo bền vững của RIBA – được hỗ trợ bởi gần 250 tổ chức xây dựng môi trường, cho rằng nó mâu thuẫn với hiệp ước Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu.

Foster + Partners là một trong hai studio kiến trúc nằm trong top 10 công ty lớn nhất của Anh không xác nhận báo cáo “Xây dựng vì Môi trường” – công ty còn lại là Zaha Hadid Architects.

Studio này thông tin tới Dezeen rằng cần kêu gọi các tính toán về tác động của carbon ở các quốc gia dựa trên lượng phát thải do tiêu dùng – bao gồm cả vật liệu xây dựng nhập khẩu – thay vì chỉ tính toán trên lượng phát thải trực tiếp như báo cáo của Viện Kiến trúc Hoàng gia Anh (RIBA), điều này khác với Thỏa thuận Paris.

kienviet foster partners khong dong tinh voi bao cao khi hau cua riba

Được ký kết bởi gần 200 quốc gia vào năm 2015 và là cơ sở cho các cuộc đàm phán toàn cầu về khí hậu tại COP26, Thỏa thuận Paris đặt ra tham vọng mang tính bước ngoặt là “theo đuổi nỗ lực” để giữ cho nhiệt độ toàn cầu tăng trong khoảng 1,5 độ C so với mức tiền công nghiệp, với trọng tâm là các chính phủ thiết lập mục tiêu hạn chế phát thải khí nhà kính của chính họ.

Phương pháp tiếp cận dựa trên tiêu dùng, như đề xuất bởi báo cáo RIBA, sẽ xem xét dấu chân carbon (carbon footprint) của các quốc gia, đo lường dựa trên tổng lượng phát thải liên quan đến hàng hóa và dịch vụ mà họ sử dụng, không chỉ những thứ họ trực tiếp thải ra.

Ví dụ, Vương quốc Anh sẽ phải xem xét tác động carbon của việc sản xuất bê tông do các quốc gia khác sản xuất nhưng được sử dụng trong các tòa nhà của Vương quốc Anh – được gọi là “carbon tiêu tốn” (embodied carbon) – khi đánh giá sự tiến triển của họ so với các mục tiêu về môi trường.

“Carbon tiêu tốn” và vấn đề phát thải dựa trên lượng tiêu thụ vẫn chưa được nắm rõ tại thời điểm hiện tại tuy nhiên đã trở thành một chủ đề thảo luận nóng trong cuộc tranh luận về khí hậu năm 2021.

Báo cáo RIBA kêu gọi đánh giá carbon trọn đời

Người phát ngôn của Foster + Partners cho biết: “Vào thời điểm quan trọng này, chúng tôi lo ngại rằng tài liệu Xây dựng vì Môi trường của RIBA đề xuất sự sai lệch so với Thỏa thuận Paris khi tổ chức này kêu gọi thay đổi từ phát thải sang dựa trên tiêu thụ làm cơ sở cho việc tính toán carbon”.

“Điều này có thể dẫn đến nhầm lẫn và tệ nhất là có thể tạo cơ hội cho một số quốc gia suy nghĩ lại về các cam kết hiện tại của họ đối với thỏa thuận. Vì lý do cơ bản này, chúng tôi đã do dự trong việc thông qua báo cáo của RIBA”.

Báo cáo có tiêu đề “Xây dựng vì môi trường” được xuất bản bởi cơ quan trong ngành RIBA và nhóm các kiến trúc sư hoạt động bảo vệ môi trường Architects Declare. Họ kêu gọi chính phủ các nước sửa lại các quy tắc xây dựng để tăng hiệu suất năng lượng của các tòa nhà, cũng như các mục tiêu về môi trường xây dựng trong việc cam kết khí hậu.

“Việc không tính đến sự cân bằng giữa các nhà nhập khẩu ròng và xuất khẩu ròng khí thải làm cho bối cảnh hoạch định chính sách trở nên kém rõ ràng hơn và thúc đẩy bất bình đẳng quốc tế”, báo cáo lập luận.

“Những chính sách này đã dẫn đến việc phát thải carbon hiếm khi được tính đến, có nghĩa là các cơ hội giảm phát thải từ lĩnh vực môi trường xây dựng đã bị bỏ lỡ.”

Foster + Partners nói rằng họ “thông cảm và ủng hộ các mục tiêu chung của RIBA” và người sáng lập của công ty, Norman Foster, đã thảo luận vấn đề này với chủ tịch của RIBA, Simon Allford.

RIBA “muốn tiếp tục đối thoại”

“Chúng tôi đã theo dõi vấn đề này bằng một lá thư nêu chi tiết hơn mối bận tâm của chúng tôi đề nghị hỗ trợ sửa đổi, các điều khoản liên quan trong báo cáo nếu thích hợp thì sẽ mang đến cái nhìn toàn diện hơn về quy trình để từ đó, cho phép thay đổi được thực hiện và nâng cao tính bền vững trong lâu dài”, công ty nói thêm.

Chủ tịch của RIBA, Simon Allford cho biết vấn đề sẽ được thảo luận trong “một diễn đàn công khai”.

Ông nói với Dezeen: “Tôi đã nói chuyện với Lord Foster và chúng tôi đồng ý rằng sứ mệnh chung của chúng tôi là khử cacbon sẽ không thành công trừ khi chúng tôi thách thức những người khác và chuẩn bị để được thử thách chính mình. Cả hai chúng tôi đều mong muốn tiếp tục đối thoại về vấn đề cụ thể này và đưa nó lên một diễn đàn công khai. Và chúng tôi sẽ làm.”

Phát biểu tại COP26, Foster kêu gọi “tiêu chuẩn cao hơn” đối với “carbon tiêu tốn”, trong khi người đứng đầu studio của ông về tính bền vững cho biết đây là một vấn đề mà “thế giới vẫn đang bắt kịp”.

Khi được xuất bản lần đầu tiên vào ngày 2 tháng 11, “Xây dựng vì Môi trường” đã được khoảng 220 tổ chức xác nhận – nhưng trong đó chỉ có 3 trong tổng 10 cơ sở lớn nhất về kiến trúc đang hoạt động ở Vương quốc Anh.

Sau khi RIBA tạm thời mở lại xác nhận trong bối cảnh “cần sự quan tâm tích cực hơn nữa”, số lượng người ký kết đã tăng lên 248 người và Foster + Partners cùng Zaha Hadid Architects đã vắng mặt khỏi danh sách top 10.

Kiến trúc sư tuyên bố căng thẳng

Zaha Hadid Architects, studio lớn thứ ba của Anh, đã cho biết nhóm carbon thấp và các nhóm phát triển bền vững của họ đang “xem xét báo cáo”.

Công ty đã không trả lời yêu cầu bình luận của Dezeen về lý do tại sao họ chọn không phản hồi báo cáo.

Foster + Partners và Zaha Hadid Architects là một phần của một nhóm nhỏ gồm các thành viên sáng lập của Architects Declare vào năm 2019, nhưng đã rời mạng lưới này vào năm ngoái giữa một cuộc tranh cãi về công việc của họ tại các sân bay lớn.

Dịch: Ngọc Ánh | Nguồn: Dezeen

XEM THÊM

Bình luận từ Facebook