“Case Study House Programs” là chương trình ra đời hướng tới những ngôi nhà dễ xây dựng và tiết kiệm chi phí thời kỳ hậu chiến. Chương trình không chỉ định nghĩa kiến trúc nhà ở hiện đại mà còn tiên phong trong việc sử dụng vật liệu và áp dụng phương pháp xây dựng mới, đến ngày nay vẫn còn ảnh hưởng.
Tiếp nối nghiên cứu ngôi nhà Weissenhof-Siedlung (Kiến trúc kinh điển: Nhà 14 và 15 Weissenhof-Siedlung | KTS Le Corbusier và Pierre Jeanneret), chương trình The Case Study Houses được thực hiện trong giai đoạn 1945 – 1966 nhằm khám phá những ngôi nhà dễ xây dựng và tiết kiệm chi phí. Chương trình này nghiên cứu 36 mẫu nhà được xây dựng nhằm phát triển nhà ở thời kỳ hậu chiến. Người sáng kiến chương trình này là John Entenza, biên tập viên tạp chí Arts & Architecture (Nghệ thuật & Kiến trúc), ông đã đưa một nhóm phóng viên đến Los Angeles để viết về những cái tên lớn trong ngành kiến trúc lúc bấy giờ là Richard Neutra, Charles & Ray Eames, Pierre Koenig, Eero Saarinen v.v…
Thử nghiệm của chương trình không chỉ định nghĩa kiến trúc nhà ở hiện đại mà còn tiên phong trong việc sử dụng vật liệu và áp dụng phương pháp xây dựng mới, đến ngày nay vẫn còn ảnh hưởng. Hãy cùng nhìn lại những công trình tiêu biểu nhất của chương trình này, từ đó tìm hiểu những giải pháp đề xuất cho các thách thức của thời đại mới.
Không gian sống hiện đại: Thích nghi với nhu cầu, hoạt động và lối sống mới
Eames đặt ra câu hỏi “Nhà là gì?”. Ông nhanh chóng tự có câu trả lời bằng một phác thảo tổng quát về cách mà người ta sinh hoạt trong một tổ ấm hiện đại: nghe nhạc, xem phim, giải trí và thư giãn. Những chức năng này dẫn đến việc ra đời của các bản vẽ có mặt bằng mở và phòng đa chức năng để phân cách không gian riêng và không gian chung, khái niệm này nhanh chóng trở thành quy chuẩn về thiết kế nhà ở hiện đại.
Như vậy, không gian sống cũng bắt đầu trở nên quan trọng khi những chi tiết sáng tạo bắt đầu kết nối bên trong với bên ngoài ngôi nhà, chủ yếu thông qua việc tối đa hóa mức sử dụng của không gian mở. Cửa trượt, nội thất và những yếu tố khác là nỗ lực hướng đến sự cá nhân hóa về không gian nhằm thỏa mãn thị hiếu và nhu cầu của những cư dân tương lai đồng thời vẫn nhắc nhở họ về sự an toàn và tính riêng tư.
Một điểm thú vị nữa là sự chú trọng vào không gian lưu trữ như tủ, kệ, phòng và đặc biệt là nhà bếp, phòng ngủ, nhà tắm. Bộ phim “House: After Five Years of Living” (“Nhà ở: sau 5 năm sinh sống”) được Eames thực hiện năm 1955 đã chỉ ra rằng đồ dùng cá nhân và nơi bày biện là yếu tố quan trọng thổi hồn vào không gian sống.
Nhà ở chi phí thấp: Hiểu về vật liệu mới và cắt giảm chi phí năng lượng
Có thể thấy trong nhiều ví dụ, quyết định sử dụng những vật liệu như khối xi măng, ván ép và thủy tinh công nghiệp giúp cắt giảm chi phí công trình. Bù lại, khi sử dụng những vật liệu có sức chống chịu tốt như kim loại, người thiết kế có thể sử dụng cột, dầm với kích thước nhỏ hơn, kết quả đạt được là các loại khung bao bọc không gian có kích thước nhỏ hơn. Phí bảo trì cũng thấp hơn. Vật liệu có thể được giữ nguyên hình dạng ban đầu, hoặc phủ lên một lớp sơn mỏng và có thể dễ dàng thay thế khi có nứt vỡ.
Xu hướng low-cost (tiết kiệm chi phí) ngày càng phổ biến hơn nhờ vào sự phát triển của nhiều phương pháp giảm chi phí sưởi ấm và chiếu sáng. Cửa sổ lớn từ sàn đến trần đón ánh sáng tự nhiên ở mức tối đa, các thiết bị trượt giúp tối ưu không khí lưu thông. Thêm vào đó, sự kết hợp của cây trồng và những khoảng không gian xanh cũng làm cho nhà ở trở nên mát mẻ và dễ chịu hơn.
Dễ xây dựng: Tận dụng những phương pháp xây dựng hiệu quả nhất
Một điểm thú vị có thể bắt gặp ở nhiều căn nhà là xây dựng modul – cấu trúc nhà đơn giản không chỉ giúp chuẩn hóa quy trình xây dựng mà còn tạo điều kiện cho công đoạn sản xuất trước nhằm tiết kiệm thời gian thi công.
Các hệ thống tiền chế giúp cắt giảm những công việc xây dựng tốn thời gian như chờ đông hoặc chờ chuẩn bị. Ngoài ra, đây còn là giải pháp thông minh để trộn vật liệu như làm khung gỗ và nhôm, giải pháp này thiết thực và quan trọng hơn hết là dễ sao chép. Nếu như một phương pháp không được sao chép để thực hiện ở nhiều thử nghiệm, nó cũng chỉ dừng lại ở mức trở thành ví dụ minh họa trong nghiên cứu và phát triển công nghệ xây dựng nhà ở.
Một điểm quan trọng nữa của việc đúc sẵn là khái niệm “core services” (tạm dịch: lõi kĩ thuật) để chứa hệ thống ống nước và lò sưởi ở quanh khu vực bếp và nhà tắm. Đây là cách để gom gọn một trong những chi phí tốn kém nhất của không gian sống.
XEM THÊM:
- Hill House Box – Cấu trúc bao che cho ngôi nhà của KTS Mackintosh suốt quá trình trùng tu
- Kiến trúc kinh điển: Nhà 14 và 15 Weissenhof-Siedlung | KTS Le Corbusier và Pierre Jeanneret
- Tiny House Communities – Nhà cộng đồng cho người vô gia cư | Lehrer Architects
Khắc phục được địa hình và thế đất méo, công trình Bu Yeon Dang đã hoà nhập hoàn toàn với Read more
Cuộc thi Kiến trúc nhà ở nông thôn do Hội Kiến trúc sư Việt Nam phát động từ ngày 29/5/2008 Read more
Căn nhà có hình dạng dẹt như một hộp diêm, người không thể ở được vì diện tích quá bé. Read more
Những sinh viên kiến trúc muốn tham gia vào cuộc thi quốc tế (Trình bày mô hình về các tòa Read more
Phù hợp với qui mô của địa điểm, công trình được tọa lạc trên một trong những con đường thông Read more
Trước đây, dường như người ta đã ấn định kính làm vật liệu để xây các toà nhà văn phòng Read more