Người ta vẫn thường cho rằng thiết kế kiến trúc khiến cho các dự án trở nên đắt đỏ hơn, và rằng kiến trúc sư chỉ đưa thêm vào hàng loạt những điều phức tạp và tùy ý hay dự án vẫn có thể được tiến hành trơn tru mà không cần đến họ. Điều này liệu có đúng trong tất cả các trường hợp?
Mặc dù sẽ nhận được lợi ích nhiều hơn về mặt kinh tế nhưng con người ta có vẻ vẫn không hạnh phúc khi sống trong những chiếc hộp bê tông lạnh lẽo, không nhận được ánh sáng mặt trời, những luồng gió tự nhiên hay sống trong một khu phố không an toàn, nơi mà họ không thể gặp gỡ và giao tiếp ở bên ngoài ngôi nhà. “Chất lượng” trong kiến trúc là một giá trị mà sớm hay muộn bạn sẽ đón nhận theo một cách tích cực hay tiêu cực nào đó.
Một thiết kế tốt sẽ không bao giờ được hoàn thiện nếu như không có lợi về mặt kinh tế. Vậy nên sự cân bằng là yếu tố cốt lõi. Làm thế nào để chúng ta đạt được trạng thái cân bằng lý tưởng này? Hãy cùng xem xét quá trình thiết kế dự án nhà ở hỗn hợp “The Iceberg” ở thành phố Aarhus, Đan Mạch – một dự án được kiểm soát để đạt sự cân bằng bằng cách thuyết phục các nhà chức trách, nhà đầu tư ở khía cạnh chi phí, cùng với đó là tìm kiếm giải pháp thiết kế đáp ứng được các mục tiêu đảm bảo cho cuộc sống của người sử dụng công trình cũng như của khu vực lân cận.
Điều đang diễn ra ở Asrhus là sự phát triển ở quy mô lớn của các dự án đang được xây dựng cũng như tình hình gia tăng dân số nhanh chóng của nơi đây. Trong vòng 10 năm qua, thành phố đã đón nhận 15000 cư dân mới – tình huống bắt buộc mở rộng nguồn cung nhà ở để đáp ứng nhu cầu, thúc đẩy việc xây dựng những tòa nhà mới tiện nghi và các không gian sinh hoạt cộng đồng.
Từ năm 2012, thành phố đã đưa ra chính sách mới đầy tham vọng liên quan đến các dự án cộng đồng với mong muốn khiến thành phố trở nên nổi tiếng về kiến trúc và chất lượng các không gian đô thị của mình – theo lời Stephen D. Willacy, kiến trúc sư trưởng thành phố.
Mặc dù buộc phải tuân thủ theo quy trình đấu thầu được quy định bởi liên minh châu Âu, nơi mà giá cả là một thông số rất quan trọng trong khi lựa chọn các dự án, hội đồng thành phố Aarhus đã thông qua một loạt các thủ tục đấu thầu cho dự án này, kết hợp cạnh tranh giữa các văn phòng kiến trúc khác nhau. Chất lượng hay viễn cảnh của mỗi phương án được trình bày trong bản tóm tắt cùng với các tài liệu được yêu cầu kèm theo. Giám khảo xét duyệt phương án bao gồm kiến trúc sư trưởng thành phố cùng với các nhà chức trách (họ có quyền đưa ra quyết định lựa chọn đối tác thích hợp.)
Dự án “the Iceberg” – núi băng
Dự án được xây dựng trên hiện trạng khu đất thuộc sở hữu của Aarhus Ø, một bến cảng container bỏ hoang của thành phố lớn thứ hai ở Đan Mạch, mặt trước hướng ra biển, mặt sau quay về thành phố và những tòa nhà gần đó; thực hiện bởi CEBRA, JDS, SeARCH và Louis Paillard Architects
Dự án này đã đạt nhiều giải thưởng trong nước cũng như quốc tế. Tổng diện tích 22000m2, bao gồm 208 căn hộ, phục vụ cho nhiều đối tượng đa dạng. Một phần ba trong số hơn 200 căn hộ phục vụ cho thuê giá rẻ, tích hợp các chức năng xã hội cho khu ở mới.
Hiện trạng xây dựng dự án “The Iceberg”
Điều khác biệt ở đây là kiến trúc sư không phải là nhân vật chính. Quá trình phát triển dự án cũng không tuân theo đúng những tiêu chuẩn hiện có. Các kiến trúc sư đã cố gắng tối đa khả năng của mình để tạo ra lợi ích nhiều hơn cho tất cả các bên tham gia.
Hãy cùng xem xét 5 yếu tố then chốt tạo nên sự khác biệt của dự án này:
-
Bài toán về mặt bằng tổng thể
Thay vì làm giống theo quy hoạch, phương án đã không được xây dựng khép kín mà đặt ra 4 cánh hình chữ L, khoảng không gian còn lại mở ra không gian đường phố ở phía trước để có được điều kiện chiếu sáng tối ưu vào ban ngày. Hình khối công trình được cắt xén bởi những đường gấp khúc.
2. “Chơi đùa” với những quy định.
Với một vị trí đắc địa trên bờ sông của Aarhus, công trình lấy cảm hứng từ những tảng băng nổi và di chuyển. Trở ngại chính cho dự án này là mật độ xây dựng.
Để đạt được mật độ xây dựng của dự án, các nhóm kiến trúc sư đã phải thương lượng với các quy định áp đặt bởi quy hoạch địa phương (chỉ cho phép xây dựng các tòa nhà có chiều cao tối đa là 6 đến 7 tầng). Công trình có số tầng cao lên đến 12 nhưng đồng thời vẫn đảm bảo chiều cao trung bình đáp ứng đúng quy hoạch.
-
Sự đa dạng của cư dân sinh sống
Công trình với hình thức độc đáo bao gồm nhiều kích cỡ khác nhau của các loại căn hộ: Từ những căn hai phòng ngủ đơn giản đến những căn penhouse riêng tư, chất lượng cao. Các căn hộ và ban công đa dạng tạo nên một môi trường giao tiếp dạng cho cộng đòng. Sự phức tạp trong thiết kế trở thành một cộng đồng quay quần thay vì một hàng dài những căn hộ liên kế.
Các căn penhouse nằm ở vị trí những đỉnh núi của công trình, nơi tận dụng được tối ưu ánh sáng mặt trời.
-
Đối thoại với các nhà chức trách
Để đạt được những mong muốn trên, nhóm thiết kế đã phải ngồi xuống nói chuyện với các nhà chức trách có liên quan. Đề xuất được đưa ra dựa trên sự đảm bảo lợi ích cụ thể cho các cư dân tương lai của thành phố, thuyết phục “nới lỏng” những ràng buộc và định kiến về một khu ở theo truyền thống.
Sự tương đồng của các tòa nhà có với núi băng không phải là hoàn toàn vì lý do thẩm mỹ, nhưng mang lại một phong cách khá độc đáo. Không chỉ tạo ra biểu tượng của dự án, nó cũng giúp tất cả các căn hộ được tắm trong ánh sáng tự nhiên. Đây là một sự khác biệt và cái tiến. Thêm vào đó là việc mang lại nhiều góc nhìn rộng mở giữa những đỉnh núi nhấp nhô đã thuyết phục các nhà cầm quyền lựa chọn phương án này để mang lại nơi ở tốt hơn cho các cư dân tương lai
-
Tạo nên điều khác biệt, tránh chi phí quá mức
Mặc dù toàn bộ công trình trông giống như một dự án tốn kém và là một sự ích kỉ của người thiết kế khi muốn tạo ra sự thu hút và chú ý. Nhưng các kiến trúc sư tuyên bố rằng: Iceberg là một kết quả của hàng loạt giải pháp thực tế chứ chưa bao giờ có dự định trở thành một công trình biểu tượng. Tuy nhiên hiện tại, công trình đã trở thành thương hiệu của Aarhus, là một địa điểm buộc phải ghé thăm của khách du lịch. Lợi ích này đạt được không phải là kết quả của một ngân sách hào phóng.
Đây không phải một dự án tốn kém dù trông bè ngoài có vẻ là như vậy. Tòa nhà được xây dựng dựa trên kỹ thuật xây dựng truyền thống, trong một giai đoạn khủng hoảng, khi các nhà thầu rất cần việc – cũng là một lợi thế của dự án.
Các khối nhà cho thấy phương pháp xây dựng khá truyền thống. Các bức tường bên ngoài được xây dựng từ các tấm bê tông đúc sẵn, các hạt đá cẩm thạch đánh bóng trộn với terrazzo trắng, được chọn cho độ bền của nó với không khí biển và nước muối.
Những mái nhà được làm bằng kết cấu thép chống thấm nước được thực hiện bởi các chuyên gia Canada.
Một loạt các căn hộ có ban công, hình dạng và hướng khác nhau mang đến không khí của cuộc sống thành phố và sự đa dạng trong xã hội.
Tổng hợp và biên tập: Hà Giang
Nguồn: en.wikiarquitectura, Archdaily
Nara (奈良市, Nara-shi), là thủ phủ của tỉnh Nara, thuộc vùng Kansai, gần Kyoto. Theo thống kê năm 2003, thành Read more
Kiến trúc sư Koen Olthuis của Waterstudio.nl được Inhabitat đánh giá là kiến trúc sư ngoại lệ, người đi mở Read more
Mỗi đô thị lớn trên thế giới thường nổi tiếng với một dòng sông, và thước đo cho sự phát Read more
Bạn đã bao giờ muốn trồng cỏ ở khu vực cua xe ô tô vào nhà, nhưng bạn lại không Read more
Quần thể khu nghỉ Vạn Lý Trường Thành (Commune by the Great Wall) là một dự án khác thường: một Read more
Trong lần đầu tiên đến thăm vị trí xây dựng công trình KTS. Shigeru Ban đã rất quan tâm đến Read more