Designboom có một cuộc trao đổi thú vị với Max Zorn, một nghệ sĩ người Hà Lan chuyên tạo ra những bức tranh đầy màu sắc hoài niệm từ… băng keo hàng.
DB: Xin anh cho biết đôi chút về tiểu sử và nghề nghiệp của mình?
MZ: Tôi chuyên tạo ra cácparajumpers online tác phẩm nghệ thuật từ băng keo hàng, loại chúng ta vẫn thường dùng để đóng các thùng hộp khi gửi hàng đi hay khi chuyển đồ đạc lúc dọn nhà. Nghe ra thì có vẻ kỳ quặc, nhưng đó chính là công việc tôi làm để kiếm sống. Tuy nhiên, việc tôi trở thành nghệ sĩ hoàn toàn là ngẫu nhiên. Tất cả bắt đầu từ ngày tôi nảy ra ý tưởng sử dụng các bóng đèn đường làm chỗ trưng bày các tác phẩm nghệ thuật đường phố. Sau một lúc nghịch ngợm với các chất liệu khác nhau, tôi tình cờ phát hiện ra đặc tính phát quang của băng keo hàng. Khi tôi tận mắt nhìn thấy sắc nâu sáng lung linh của tác phẩm nghệ thuật bằng băng keo đầu tiên của mình trên một cộtparajumpers outlet đèn đường ở Amsterdam, tôi biết rằng đây là một kỹ thuật sáng tạo hiệu quả và đầy tiềm năng thể nghiệm.

DB: Anh sẽ miêu tả công việc sáng tạo của mình như thế nào với một người chưa từng thấy tác phẩm của anh?
MZ: Tôi đã thử cả triệu cách giải thích khác nhau rồi, như là “tôi dán băng keo lên kính, rọc bỏ một số chỗ nhất định bằng dao phẫu thuật, rồi lại dán một lớp băng keo khác lên và tiếp tục các động tác tương tự…” Nhưng sau năm phút, tôi vẫn nhìn thấy những gương mặt bối rối. Thế là tôi quyết định cho mọi người xem một video clip ghi lại quá trình chế tác tác phẩm của tôi.
DB: Xin anh chia sẻ thêm về quá trình phát triển tay nghề sáng tạo với băng keo của mình.
MZ: Tôi học bằng cách thử nghiệm và thực hành, và tiến bộ nhanh chóng đến bất ngờ. Trong suốt tháng đầu tiên, tôi đã cắt vào tay mình hàng tỷ lần và liên tục vướng víu với băng keo rối, nhưng niềm hứng thú với thứ chất liệu này đã buộc tôi tiếp tục luyện tập. Thật khó mà miêu tả rõ ràng tiến trình sáng tạo, vì nó thường vượt ra ngoài ý thức của tôi. Thường thì tôi nghĩ ra một motif trước, rồi tôi vẽ phác các đường nét chính của motif ấy lên lớp băng keo đầu tiên, rồi dán lớp băng keo kế tiếp lên, rọc bỏ những phần thích hợp của lớp băng ấy và… ừ, rồi lại tiếp tục như thế với các lớp băng sau đó!

DB: Điều gì ở công việc sáng tạo với băng keo khiến anh hứng thú nhất?
MZ: Mỗi chất liệu đều có đặc tính riêng – một số dễ nắm bắt, và số khác khó sử dụng để nêu bật đặc tính ấy hơn. Băng keo thích hợp với những đường nét thẳng, và sắc vàng nâu của nó đã sẵn gợi liên tưởng đến các motif mang tính hoài niệm. Thế nên tôi cứ nương theo bản chất này của nó, để nó dẫn dắt mình. Thoạt nghe tưởng khó khăn vì băng keo hay dính lung tung và dễ rối, nhưng thực chất việc chế tác tác phẩm nghệ thuật bằng băng keo lại dễ vô cùng. Điều tôi thích nhất về công việc của mình là tôi có thể làm việc ở bất cứ nơi nào có cửa sổ và gần một cửa hiệu có bán băng keo hàng.

DB: Điều gì có ảnh hưởng lớn lao nhất đến sáng tạo của anh?
MZ: Tôi tìm thấy vô vàn cảm hứng từ các nhà văn như Hemingway, Fitzgerald, Steinbeck… “Hãy chỉ cho tôi một anh hùng, tôi sẽ chỉ cho anh một bi kịch”, câu nói này của Scott Fitzgerald tóm tắt khá đúng những gì mà các tác phẩm của tôi bàn đến: thời khắc mà chiếc mặt nạ ta đeo rơi xuống, ánh mắt của ta tiết lộ nhiều về mình hơn mọi lời lẽ ta từng tuôn ra. Các tác phẩm của tôi xoay quanh những xung đột nội tại và nỗi cô đơn của con người trong một thế giới dồi dào phong phú. Thoạt đầu chúng có vẻ hoài cổ vì gợi liên tưởng đến những cây bút từ một thời đại đã qua, nhưng tôi thấy sự vô định mà các tên tuổi xa xưa ấy cùng các nhân vật chính của họ phải vật lộn với cũng hiển lộ ở chính thế hệ chúng ta.


DB: Đồ án nào mang lại cho anh nhiều hứng khởi nhất từ trước đến nay?
MZ: Vì tôi làm việc một mình nhiều, tôi có xu hướng thích những đồ án có yếu tố tương tác hơn cả. Sự kiện Hội chợ Nghệ thuật ở Hồng Kông là một ví dụ điển hình. Tại đó, hàng trăm người đã tham gia dán và gỡ băng keo, giúp tôi tạo hình tác phẩm của mình. Đồ án yêu thích của tôi là Stick Together – gửi tặng các cuộn băng keo in họa tiết dạng sticker miễn phí cho mọi người trên khắp thế giới. Những người được tặng sticker sẽ dán chúng lên các cột đèn đường ở Tokyo, Singapore, Paris, New York, vân vân, qua đó truyền tải thông điệp tình cảm ra khắp địa cầu.


DB: Anh mong muốn khai phá khía cạnh nào trong khuynh hướng sáng tạo hoặc năng lực cá nhân của mình trong năm 2014?
MZ: Tôi muốn thực hiện những tác phẩm có quy mô lớn hơn. Việc tạo ra các tác phẩm cỡ lớn đòi hỏi tôi tư duy khác đi, và tôi thích sự thách thức này. Tôi rất muốn thực hiện lại chiến dịch Stick Together mà chúng tôi đã tổ chức ở Amsterdam năm ngoái – tập họp các nghệ sĩ giỏi lại vào cuối tuần và cho họ tha hồ vẽ vời lên các bức tường, các khung tranh trong một nhà xưởng cũ. Kết quả đạt được vô cùng đáng kinh ngạc.


DB: Anh làm thế nào để luôn có được ý tưởng mới?
MZ: Tôi đi du lịch để lấy cảm hứng. Và làm việc. Mỗi khi tôi bắt tay vào một tác phẩm mới, hàng tá ý tưởng mới lại bật ra gần như tức thì trong đầu tôi. Tôi càng làm việc thì bể ý tưởng lại càng nở rộng hơn.


DB: Có điều gì mà anh ước là mình đã biết lúc còn niên thiếu không?
MZ: Nhớ lại, tôi thấy dường như cuộc đời mình đã rẽ sang một bước ngoặc tươi sáng hơn, khi tôi bắt đầu khám phá những điều mang lại cho mình hứng khởi – đó là một sự thôi thúc mà vào lúc đó tôi thường không ý thức được. Tôi sẽ không cho cái thằng tôi nhiều năm trước đó biết nó sẽ gặp phải điều gì và có cảm giác ra sao. Làm thế thì chẳng còn gì bất ngờ nữa. À, có thể chỉ có một điều: đừng bao giờ nhảy khỏi nóc cái xe tải đang chạy. Thật đấy!


DB: Điều gì thôi thúc anh tạo ra các tác phẩm nghệ thuật, và anh còn có thôi thúc nào khác không?
MZ: Sáng tạo tác phẩm mới cũng như viết một câu chuyện. Tôi có trong đầu ý tưởng thô về cốt truyện, và thành phẩm, nhưng trong quá trình xây dựng nó tôi thường không kiếm soát được hình ảnh, và đó chính là điểm lý thú của công việc. Rốt cuộc, tôi thấy chính mình tạo ra một thứ mà mình chẳng hề biết chút gì về nó trước đó. Tôi còn thích gì nữa ư? Ừm, tôi thích câu cá, pizza, Amsterdam vào mùa hè và Miami vào mùa đông, Oktoberfest, lướt ván, các bảo tàng nghệ thuật, Ella Fitzgerald, Nutella, tiếng ngáy ngủ của người yêu tôi, du lịch, quận Wynwood, thuyền bè và những chiếc xe buýt VW đời cũ.



Dịch: amedia.edu.vn
Nguồn: designboom.com