Kienviet.net – Lần đầu tiên tôi nhìn thấy những người Nhật tại Việt Nam vào năm 1971 ở làng Đại Từ, xã Đại Kim, huyên Thanh Trì ngoại thành Hà Nội ( bây giờ là quận Hoàng Mai). Họ đến chụp ảnh chúng tôi đi học trong hoàn cảnh chiến tranh: lớp học có giao thông hào chạy vào lớp, đầu đội mũ rơm, vai khoác túi cứu thương…Những bức ảnh sau 42 năm tôi mới thấy họ trưng bày trong nhà triển lãm trên phố Tràng Tiền.
Từ nhỏ, chúng tôi nghe nhiều về đất nước thần kỳ, không có nhiều tài nguyên, hay bị động đất , trải qua chiến tranh tàn khốc, rất đông dân, nhưng người dân rất kiên cường, tài hoa và chăm chỉ. Lớn lên, chúng tôi ao ước sở hữu một chiếc xe máy Honda – cũ kỹ nhưng bền chắc và tiết kiệm xăng , cho đến giờ tôi vẫn đi lại bằng chiếc xe đời 82 mầu cửu long – dấu ấn thành đạt một thời của tôi và cũng như một biểu hiện chung thủy với một quan niệm cũ kỹ. Có lẽ trong lòng vốn có tình cảm với những người hàng xóm xa xôi.
Tháng 3/2011 , tôi vượt biển Đông đi từ Việt Nam sang Philippin đúng cái đêm những cơn sóng khủng khiếp nhấn chìm một dải bờ biển phía Đông Nhật bản , và những ngày sau đấy tin dữ dồn dập trên các báo , nhưng điều làm tôi thực sự kính phục và cảm mến những người Nhật Bản bình tĩnh trước thảm họa , tỉnh táo với công việc và tình cảm thương mến che chở cho nhau giữa lúc nguy nan.
Tôi vào Hội An và gặp bà Reiko – một người Nhật bản đến Hội An xây ngôi nhà bên sông Hoài , một ngôi nhà có rất nhiều cửa sổ mở ra sông đón gió , đón ánh nắng từ sớm ban mai đến khi chiều tà . Ngôi nhà tiết kiệm từng giọt nước mưa và nước thải để nuôi cá cảnh trong những cái bể lớn đặt ở tầng 2 và tầng 3 . Điều kỳ thú là ngôi nhà không thải ra ngoài một giọt nước bẩn nào ngay khi sông Hoài dâng cao mùa lũ, quanh ngôi nhà nước ngập mênh mông. Tôi thường xuyên ngồi trước hiên nhà bà Reiko , nơi có thể nhìn ra bãi giữa sông, chứng kiến hàng ngày hàng giờ ai đố tàn phá thiên nhiên quý giá để xây nên nhiều thứ tầm thường hơn. Cồn đất giữa sông Hoài khi mùa lũ là con chêm phân dòng nước dữ, lúc mùa cạn là bãi ngô ruộng mía , các đồng nghiệp của tôi vẽ ra khu giải trí thương mại rẻ tiền để làm lấy được mà chẳng ai mua. Không chỉ ở Hội An, Đà nẵng …họ làm như vậy suốt dọc bờ biển miền Trung và rất nhiều nơi từ Bắc chí Nam một cách bình thản. Tôi tự hỏi họ có bao giờ họ nhìn sang bờ bên này , nơi ngôi nhà nhỏ của bà Reiko đứng đó thay cho lời nhắn gửi rất có trách nhiệm tới tương lai?
Tháng 8/2011, tại Đà Nẵng có rất nhiều KTS Nhật Bản đến dự ACASIA , họ mang tới lời tâm sự với các đồng nghiệp châu Á về vai trò của KTS trước nghững nguy cơ thảm họa thiên tai ập đến các thành phố và vùng quê .Chúng tôi ngỏ lời mời các bạn vào Hội An chơi .
KTS Yoshida Akira đang trò chuyện với Kaname Yanagisawa ( Chiba Univesity) ; Kazuo IWAMURA ( Tokyo City Univesity) và George Kunihiro , FAIA ,(President ARCASIA)….
Buổi tối trong nhà bà Reiko, KTS Yoshida Akira – tác giả thiết kế ngôi nhà đã có dịp say sưa kể về những kỷ niệm xây nhà ở Hội An với các bạn đến từ Nhật Bản. Bà Reiko chuẩn bị cho bữa tiệc từ sáng sớm, cả buối tối bà lặng lẽ trong bếp ngay trong bữa tiệc ồn ào nhất kể từ ngày đến Hội An.
Tháng 10/ 2011 , tôi đến Nhật Bản tham gia “ car free days “ với sự sắp xếp của TS KTS -Shinichi Mochizuki , ông là điều phối viên điều phối viên quốc gia Chương trình Ngày không khói xe (“ car free days “ ) tại Nhật Bản, thành viên Ban chỉ đạo Tuần lễ Vận động Ngày không khói xe tại Châu Âu của Ủy ban châu Âu. Ông cũng bạn bè thân thiết với Hội KTS Việt Nam.
Ông dẫn chúng tôi tới Yokohama , thành phố cảng cách Tokyo khoảng 30 Km. Chúng tôi đi xuyên qua thành phố : từ ga tầu đến khu dân cư ngoại ô trên những cây cầu đi bộ để ngắm thành phố từ trên cao . Ông làm việc như một tình nguyện viên tại Chương trình Ngày không khói xe – Car free day Japan: với giảng bài về giao thông công cộng, quy hoạch đô thị sinh thái; chia sẻ xe hơi thông qua các điểm đỗ xe công cộng; tổ chức hội thảo quốc tế “Diễn đàn châu Á Ngày không khói xe”…
Chúng tôi có dịp trải nghiệm về lịch sử một thành phố bắt đầu là một làng chài , TK 19 trở thành một bến cảng sầm uất , rồi trở thành một thành phố công nghiệp đóng tầu biển – công nghiệp nặng phát triển vào nửa cuối TK20 , còn giờ đây là thành phố thương mại , dịch vụ . Có thể thấy giao thông cũng thay đổi tương ứng : thành phố đi bộ / ô tô và hôm nay là ô tô /tầu điện / đi bộ .
Ga tầu điện Yokohama qua các năm 1904/1929/1951/1970 và 2009
Shinichi Mochizuki vẫn duy trì những liên hệ với chúng tôi qua các thảo luận cùng sinh viên Việt Nam trường ĐH Giao thông, Kiến trúc , Xây dựng về cách tổ chức những con đường an toàn đến trường học Hà Nội , tour du lịch xe đạp ở Hội An …Chúng tôi vẫn bên nhau trong các dự án có nguồn lực nhỏ bé nhưng ôm ấp một viễn cảnh lớn lao về tương lai xanh các làng quê , thành phố , con đường , ngôi nhà ở Nhật Bản và Việt Nam.
Hà nội cuối năm 2013
Trần Huy Ánh
Kiến trúc sư Koen Olthuis của Waterstudio.nl được Inhabitat đánh giá là kiến trúc sư ngoại lệ, người đi mở Read more
Bạn đã bao giờ muốn trồng cỏ ở khu vực cua xe ô tô vào nhà, nhưng bạn lại không Read more
Hệ thống hoạt động dựa trên web được điều chỉnh theo yêu cầu có khả năng kết nối được với Read more
CNN đã trao đổi với Ken Yeang, kiến trúc sư và cũng là nhà sinh thái học, nguyên lý thiết Read more
Loại đèn này có một tính năng đặc biệt cho phép đèn diode (LED) có thể bố trí và phát Read more
Những phát triển trong công nghệ hiển thị và vật liệu xây dựng đang dẫn đến những hình thức kiến Read more