Đình Hương Canh vốn được xây dựng vào những năm đời vua Vĩnh Thịnh nhà Lê (1705-1729). Đây là ngôi đình có kiến trúc đồ sộ, chạm trổ tinh vi điêu luyện. Cùng với đình Ngọc Canh, Tiên Canh, chùa Kính Phúc (đều đã được xếp hạng Quốc gia) và các điếm, miếu cổ trong một khu vực không rộng của làng gốm cổ Hương Canh – đình Hương Canh tạo thành cụm di tích dầy đặc về mật độ, độc đáo về mỹ thuật kiến trúc gỗ cổ dân gian, rất quý hiếm của tỉnh Vĩnh Phúc, của xứ Đoài và vùng đồng bằng – trung du Bắc bộ.

Xưa kia, đình Hương Canh có 3 toà kiến trúc bố cục theo kiểu chữ “vương”, năm 1964 trong khi tu sửa đã dỡ đi toà cuối cùng, nay còn toà tiền tế và đại đình. Tiền tế đình Hương Canh gồm 3 gian, mái được làm kiểu 2 tầng 8 mái, toà đại đình 5 gian 2 dĩ, dài 26m, rộng 13,50m, 4 mái. Để chống đỡ bộ mái nặng hàng chục tấn ấy, các nhà thiết kế thời bấy giờ đã tạo ra cho đình một bộ khung rất chắc chắn. Riêng toà đại đình với 6 hàng chân – 48 cột gỗ tốt, đại khoa, cột cái có chu vi 2,40m, cao 6m; cột con chu vi 1,80m, cao 4m.

Tuy nhiên hình bóng ngôi đình để lại trong tâm trí người Hương Canh là ngôi đình được tu sửa vào đầu thể kỷ XX. Theo cụ Nguyễn Khắc Miễn (1919-1991) là đình được trùng tu năm 1922. Trong đợt tu sửa này có những công việc chính sau:

1. Sửa lại phương đình

2. Lên táng đình 1.5m

3. Xây dựng tam quan, gồm 6 cột trụ (bị phá hủy những năm 1954-1960)

Chủ trì cho việc thi công đình là cụ trùm nước Nguyễn Khắc Lâm (1884-1943)

– Thợ cả là về mộc là một cụ ở làng Chi Đông

– Thợ ngõa do hai cụ Mục Khoa và cụ Mục Xuân đảm nhiệm.

– Chữ nghĩa trong đình, câu đối được sáng tác bởi cụ giáo Hiên (1884-1949) (Cụ Nguyễn Khắc Minh).

phuc043 — Bức hình đình Hương Canh những năm 30 của thế kỷ XX. Khi đình mới hoàn thành trung tu

Bức hình Đình Hương Canh năm 1938. So với hện nay, tam quan có 6 cột trụ và được xây sát với 7 bậc đá lên đình, khoảng san đình hện nay là một sân bán nguyệt, có tường bao thấp

Năm 1964 khi được công nhận là di tích lịch sử quốc gia. Đình Hương Canh được xây một tường bao ngoài và phá quan điểm về phong thủy truyền thống. Tiền đình có một bức tường bao với hai cửa nhỏ.Ngoài ra trong lần trung tu này còn cắt tòa hậu cung của Đình, lát sân và tạo vườn cây cho đình làng

Kiến trúc này được giữ khoảng hơn 40 năm cho đến khi trùng tu đình Hương Canh lần gần đây nhất năm 2007.

Đình Hương có lẽ đẹp nhất là trong khoảng những năm đầu thế kỷ XXI, vì khi đó đình làng đã được quan tâm hơn, tuy chưa tu bổ nhiều nhưng đã không còn tình trạng bụi bặm, mái ngói lô xô khi xưa.

Năm 2007 được nguồn kinh phí quốc gia, đình Hương Canh được phục chế.

Công việc chính cho đợt tu bổ này là:

– Tháo toàn bộ khung đình, thay thể những phần gỗ đã mối mục.

– Nâng nền đình cao hơn trước 0.5m

– Làm lại tam quan đình.

– Xây bình phong đình.

Toàn bộ công việc do công ty xây dựng chuyên về phục chế công trình văn hóa đảm nhệm. Đáng tiếc tam quan xây quá xấu, câu đối thì lủng củng, nét chữ Nho nguyệch ngoạc vô hồn.

Ảnh (c)Trần Ngọc Đông
Nguồn: tổng hợp

Bình luận từ Facebook

BÀI VIẾT LIÊN QUAN