Cứ hai năm một lần, các kiến trúc sư Trẻ trong cả nước lại tụ hội về trại Kiến trúc sư Trẻ toàn quốc để gặp gỡ và giao lưu, để trao đổi kinh nghiệm và học hỏi, để cùng khám phá những vùng đất mới, tìm hiểu những nét thú vị nơi con người và văn hóa – kiến trúc của từng vùng miền. Đến hẹn lại lên, thành phố Cần Thơ xanh tươi trù phú lại dang rộng cánh tay đón chào hơn 600 kiến trúc sư Trẻ cả nước hội ngộ tại trại Kiến trúc sư Trẻ toàn quốc 2011.
Sự hấp dẫn của địa điểm tổ chức
Là đô thị trung tâm của vùng đồng bằng sông Cửu Long, thành phố sông nước Cần Thơ với những đặc điểm riêng có đầy hấp dẫn các kiến trúc sư Trẻ cả nước, là địa điểm thú vị và độc đáo có sức lôi cuốn và kích thích bản năng khám phá vốn luôn dồi dào trong tâm hồn những người làm công việc sáng tạo. Ngay bản thân địa điểm được lựa chọn để tổ chức hội trại cũng đã là một yếu tố tạo ra “lực hút” tập hợp các kiến trúc sư trẻ.
Địa điểm Cần Thơ đã là sự lựa chọn thành công như thế. Cùng với những nỗ lực của Hội Kiến trúc sư Cần Thơ, của CLB Kiến trúc sư Trẻ toàn quốc, của những tình nguyện viên, của những người dân Cần Thơ mến khách hồn hậu, của cả sự chu đáo cùng khả năng cộng tác và tổ chức khoa học của nhà tài trợ chính Phan Thành, trại Kiến trúc sư Trẻ toàn quốc 2011 với rất nhiều hoạt động sôi nổi và bổ ích đã thành công tốt đẹp. Dư âm để lại trong mỗi kiến trúc sư có may mắn tham gia hội trại là sự háo hức trước khi đến, là cảm giác thân thiện và sảng khoái trong những ngày tổ chức hoạt động, là sự tiếc nuối lúc đến giờ chia tay, là những kỷ niệm chia sẻ cho nhau qua từng bức ảnh, là những gì đọng lại trong trí nhớ về những tình cảm tốt đẹp nơi đồng nghiệp kiến trúc sư cả nước dành cho nhau… và sau cùng là sự trông đợi, ngóng chờ đến kỳ hội trại tiếp theo.
Cũng chính từ sự phát triển lành mạnh và bổ ích của phong trào kiến trúc sư Trẻ, việc đăng cai tổ chức của các địa phương hiện nay đã sôi động hơn nhiều. Vì sự “cạnh tranh” để giành quyền tổ chức, vì lòng hiếu khách và mong muốn được giới thiệu địa phương mình với anh em kiến trúc sư Trẻ cả nước, có nhiều người đã ví von rằng câu chuyện giành quyền đăng cai tổ chức trại Kiến trúc sư Trẻ cả nước. Sau một quá trình bày tỏ nguyện vọng, tích cực vận động, và đặc biệt là sự thuyết phục từ đoạn phim tự giới thiệu rất xúc động của đơn vị đăng cai Quảng Trị, tại đêm bế mạc trại Kiến trúc sư Trẻ 2011, địa điểm đăng cai năm 2013 tới đã được công bố là Quảng Trị. Được biết, hiện cuộc đua giành quyền đăng cai tổ chức trại Kiến trúc sư Trẻ toàn quốc năm 2015 đang khá “nóng” khi có tới 4 địa phương bày tỏ nguyện vọng đăng cai hoạt động này.
Sự phong phú và bổ ích của các hoạt động
Qua bốn lần tổ chức, đến nay trại Kiến trúc sư Trẻ toàn quốc đã dần hình thành một khung chương trình hoạt động tương đối phù hợp và có sự cân bằng giữa các nhóm hoạt động : Trao đổi thông tin và kinh nghiệm, Cập nhật những xu hướng sáng tác mới, Tham quan và khám phá, Giao lưu và giải trí… Các Kiến trúc sư Trẻ đến hội trại sẽ được tham gia các hoạt động được bố trí đan xen nhau, vừa kích thích tư duy, vừa thôi thúc sự vận động.
Tại Cần Thơ, các kiến trúc sư Trẻ cùng ngồi lại và nói về Hành trình lập nghiệp, về Những xu hướng sáng tác mới với sự tiếp cận tổng quát từ khâu đào tạo, tới sự thích ứng công việc sau khi ra trường, đến khả năng vươn lên trong quá trình lập nghiệp của kiến trúc sư Trẻ. Từ sự tập hợp đa dạng của hơn 600 con người, tại hội trại có thể nghe thấy những tiếng nói mạnh mẽ và đầy tự tin, thể hiện quyết tâm vươn lên trong nghề nghiệp, hay tiếng nói e dè và nhiều trăn trở của kiến trúc sư Trẻ về những khó khăn, vấp váp, có cả sự cạnh tranh nội bộ và cạnh tranh có yếu tố quốc tế trong quá trình hành nghề. Sự đa dạng về cách nhìn, sự phong phú trong cách tiếp cận, sự đa chiều trong cách phân tích… đã cho thấy các kiến trúc sư Trẻ đã bước đầu mở ra một diễn đàn cởi mở. Nơi đây còn có những chia sẻ, trao đổi và dẫn giải của các kiến trúc sư thế hệ đi trước, có những thông tin được chia sẻ từ chương trình hỗ trợ sáng tạo và khuyến khích thiết kế bền vững của Hội đồng Anh (British Council) dành cho các kiến trúc sư Trẻ. Với mô hình tọa đàm này – trong tương lai – chúng ta cần có thêm sự chủ động của các kiến trúc sư Trẻ và phương thức tổ chức có tính mở hơn nữa để có thể thu nhận được nhiều ý kiến hơn.
Tới mỗi địa điểm tổ chức, các kiến trúc sư Trẻ cả nước đều mong muốn được đóng góp chuyên môn và kiến thức của mình cho sự phát triển của địa phương đăng cai. Từ Hội thảo về phát triển đô thị tại thành phố Buôn Ma Thuột trong khuôn khổ trại Kiến trúc sư Trẻ toàn quốc 2009 tới Workshop có chủ đề “Cần Thơ – Đô thị sông nước” trong khuôn khổ hội trại 2011 là sự tiếp nối khoa học trong phương pháp huy động nguồn lực chuyên môn của các kiến trúc sư Trẻ cả nước đóng góp cho sự phát triển của Cần Thơ. Tuy kết quả nghiên cứu còn những hạn chế nhất định do thời gian nghiên cứu hạn hẹp, song, nếu ban điều hành CLB Kiến trúc sư Trẻ tiếp tục phát huy tổ chức trong những lần hội trại tới, đồng thời tìm ra được mô hình tổ chức triển khai phù hợp, thì rất có thể kết quả thu được sẽ dày dặn và khả thi hơn.
Với các hoạt động Khám phá và Giải trí, trại kiến trúc sư Trẻ toàn quốc là nơi để mỗi cá nhân có cơ hội thể hiện tài năng, năng khiếu của mình trong sự tập hợp đa dạng dưới mái nhà chung kiến trúc sư Trẻ cả nước. Những chuyến du ngoạn trên sông thăm chợ nổi Cái Răng đầy hơi thở của sông nước miền Tây, vào khu du lịch Mỹ Khánh đậm hương vị cây trái Nam Bộ, hay vui chơi trong khu du lịch sinh thái Phù Sa – Cồn Ấu với những trò chơi dân gian như lội ao bắt vịt, dò ao bắt cá… đã thật sự mang đến không khí thoải mái, sự ganh đua nhẹ nhàng thú vị. Đêm Gala Dinner cũng là dịp thể hiện tài năng, sự nhanh trí và khiếu hài hước của các kiến trúc sư Trẻ qua những tiết mục văn nghệ lúc sâu lắng, khi rực khí thế, qua phần thi vẽ nhanh về chủ đề Kiến trúc thích ứng với biến đổi khí hậu, qua sự nhiệt tình và quyết liệt trong phần đấu giá chiếc thuyền ba lá Nam Bộ với phần thắng cuối cùng thuộc về đoàn Quảng Nam…
Để cảm ơn nhân dân thành phố Cần Thơ và Chính quyền đã ủng hộ trại Kiến trúc sư Trẻ toàn quốc 2011, các kiến trúc sư Trẻ đã cùng diễu hành chào thành phố Cần Thơ và làm lễ dâng hương trước tượng đài Bác Hồ trên bến Ninh Kiều. Đến bên bờ sông Cần Thơ, các kiến trúc sư Trẻ như cảm nhận rõ hơn những ảnh hưởng từ sự biến đổi khí hậu toàn cầu, từ sự thay đổi của môi trường sống, cảm nhận rõ hơn về trách nhiệm của mình trong việc tạo dựng những đô thị phát triển bển vững, những ngôi nhà có đậm hơn yếu tố Xanh, tiết kiệm năng lượng trong xây dựng và vận hành. Những gì chúng ta đang chịu sự tác động và sẽ phải đối mặt trong tương lai có thể là sự gợi mở cho những chủ đề, những sinh hoạt tương lai của giới kiến trúc sư Trẻ cả nước.
Một mô hình tập hợp kiến trúc sư Trẻ có hiệu quả
Với số lượng kiến trúc sư Trẻ tham gia trại tăng dần theo từng đợt tổ chức đã cho thấy hướng đi đúng đắn và kịp thời của mô hình sinh hoạt này. Hội Kiến trúc sư Việt Nam đã mở ra cánh cửa, Ban điều hành CLB Kiến trúc sư Trẻ toàn quốc đã tập hợp và tạo đường dẫn, do đó việc bước qua cửa vào sân chơi của mình, chơi hay hay dở là do chính các kiến trúc sư Trẻ. Tất nhiên, là kiến trúc sư là có sự pha trộn giữa nhiều tính cách, giữa nghệ thuật và kỹ thuật, giữa sự chăm chỉ cần mẫn lao động nghề nghiệp và khoảng thời gian nghỉ ngơi vui chơi. Hãy nghĩ rằng, mỗi chu kỳ hai năm gặp nhau một lần không đơn thuần là một chuyến đi du lịch của mỗi đoàn, mỗi kiến trúc sư – mà là dịp để cùng nhau nhìn lại một chặng đường đi trong hai năm qua. Trong chặng đường hai năm ấy, chúng ta đã đi được bao xa, đã trưởng thành hơn trong nghề được bao nhiêu phần, đã có sản phẩm thiết kế/câu chuyện nghề nào thú vị để gặp nhau và chia sẻ với nhau, đã định vị và khẳng định mình ở đâu trong hành trình lập nghiệp.
Từ mô hình đang phát huy tính hiệu quả tương đối cao này, chúng ta cần tiếp tục củng cố và hoàn thiện nó. Như một số ý kiến được nêu ra tại hội trại 2011, Ban điều hành CLB cần có quy chế hoạt động cụ thể, tính chính danh và chặt chẽ hơn trong khâu tổ chức cần được xem xét đến. Để có hoạt động đều tay hơn, thì việc có chuyên viên kiêm nhiệm trợ giúp hoạt động CLB Kiến trúc sư Trẻ ở Hội Kiến trúc sư Việt Nam cũng cần được tính đến. Khâu kết nối bằng công nghệ thông tin cần được đẩy mạnh để tạo ra một “hội trại ảo” không bao giờ đóng cửa trong suốt thời gian gần hai năm giữa hai kỳ hội trại thật. Trong không gian đó, các kiến trúc sư Trẻ có thể tiếp tục trao đổi trên một diễn đàn mở tiếp nối các chủ đề đã thảo luận ở hội trại, có thể chia sẻ cho nhau thông tin và tư liệu sản xuất trên hệ thống chia sẻ dữ liệu chung, có thể trao đổi và học hỏi lẫn nhau qua những sản phẩm thực tế được giới thiệu.
Vài suy nghĩ về phong trào kiến trúc sư Trẻ…
Kiến trúc sư Trẻ đã gõ cửa, đã được mở cửa, đã tạo nguồn, nuôi nguồn và luôn cần phát triển nguồn để phong trào kiến trúc sư Trẻ luôn lớn mạnh. “Một năm khởi đầu từ mùa Xuân, đời người khởi đầu từ tuổi trẻ” (*), các kiến trúc sư Trẻ tương lai rồi sẽ là thế hệ đóng góp quan trọng cho sự phát triển lành mạnh và bền vững của nền kiến trúc Việt Nam trong tương lai, do đó, công tác kiến trúc sư Trẻ là công tác quan trọng, cần được quan tâm đúng mức.
Một trong những khâu cần đẩy mạnh hơn là khâu đào tạo bổ sung, đào tạo cập nhật thông tin và đào tạo nâng cao kiến thức cho các kiến trúc sư Trẻ. Chúng ta không thể hô hào vươn lên, cạnh tranh quốc tế, cải tiến công nghệ thiết kế và xây dựng, ứng dụng vật liệu mới, bắt kịp xu hướng thế giới mà không có sự tiếp nhận và cập nhật thông tin mới. Với những người trẻ, học tập là một quá trình không ngừng và rất quan trọng. CLB kiến trúc sư Trẻ cần tạo ra cơ hội và khả năng tiếp cận thông tin tương đối đồng đều cho các kiến trúc sư Trẻ trên các vùng miền của cả nước. Bên cạnh việc hỗ trợ phát triển cá nhân với những mũi nhọn đột phá là những kiến trúc sư có sức lan tỏa và ảnh hưởng quốc tế, thì toàn bộ mạng lưới kiến trúc sư trẻ cũng phải được nâng lên và tiệm cận dần với phương pháp làm nghề của các kiến trúc sư quốc tế.
Cần đẩy mạnh hệ thống tương tác bằng công nghệ thông tin để tạo ra một môi trường giao tiếp, học tập, trao đổi nghề nghiệp có khả năng lan tỏa rộng rãi với chi phí thấp hơn rất nhiều so với việc phải đi lại và tập hợp ở một địa điểm. Hãy biến CLB Kiến trúc sư Trẻ là một ngôi trường không bao giờ đóng cửa, như một sân chơi luôn luôn mở, như một mái nhà luôn là không gian thân thiết nơi mỗi kiến trúc sư Trẻ tự thân cảm thấy có nhu cầu ghé qua.
Kết
Tuy chỉ diễn ra trong 3 ngày song trại Kiến trúc sư Trẻ toàn quốc 2011 tại thành phố Cần Thơ đã để lại những ấn tượng khó phai mờ trong mỗi trại viên. Nhớ lắm những hình ảnh về sự giao lưu đa quốc gia, đa văn hóa khi cũng có người bạn nước ngoài tóc vàng mắt xanh cũng lội ao bắt vịt. Nhớ lắm nhóm 5 kiến trúc sư trẻ đến từ tổng công ty VNCC dù cố gắng đến mấy với đủ kiểu “chiến thuật” cũng không lại được sự khôn khéo và thạo nghề dò ao tát cá của những chàng Kiến miền Tây. Nhớ lắm đêm lửa trại đầm ấm quần tụ 600 kiến trúc sư Trẻ cả nước. Nhớ hình ảnh kiến trúc sư lão thành Cổ Văn Hậu tuy tuổi đã cao song trái tim dường như luôn đập những nhịp đập tuổi trẻ. Nhớ buổi giao lưu gặp gỡ giữa đoàn kiến trúc sư Trẻ trường Đại học Kiến trúc Hà Nội, trường Đại học Phương Đông với Sở Xây dựng Cần Thơ. Nhớ những gương mặt tươi cười rạng rỡ như hồng lên trong sự phản chiếu của ánh lửa trại. Nhớ tất cả những hình ảnh thân thương ấy…
Chúng ta cùng hẹn gặp lại nhau – các kiến trúc sư – đồng nghiệp trẻ trên mọi miền Tổ quốc tại Quảng Trị sau hai năm nữa. Tin rằng trong hai năm tới, các kiến trúc sư Trẻ Việt Nam, cũng như CLB Kiến trúc sư Trẻ toàn quốc sẽ làm được nhiều việc cho bản thân, cho cộng đồng kiến trúc sư Trẻ và cho sự phát triển của nền kiến trúc Việt Nam.
ThS. KTS. Nguyễn Quốc Tuân
Khoa Kiến trúc – Công trình, Trường ĐH Phương Đông
Sáng nay, Tập đoàn Khoa học Kỹ thuật Hồng Hải (Foxconn) sẽ khai trương hai nhà máy đầu tiên trong Read more
Kienviet.Net:Jacques Herzog của Herzog and De Meuron đã hoàn tất thử thách mà Jian Yuan Water Engineering vừa đặt ra: Read more
Kiến trúc sư Nouvle, 62 tuổi, là công dân Pháp thứ 2 nhận được giải thưởng được trao hàng năm Read more
Vào hôm 1-11-2008 Zaha Hadid vừa cho ra mắt một buổi trình diễn sắp đặt tại Sonnabend (tại 536 ward Read more
Phóng sự ảnh về sự kiện Kiến trúc sư Tadao Ando tới Hà nội.
Kiến trúc sư người Đan Mạch Jorn Utzon, người thiết kế nhà hát Opera Sydney đã qua đời ở tuổi Read more